عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دندان بر اساس مدل بَزْنِف در دانش آموزان پسر مدارس ابتدایی

عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دندان بر اساس مدل بَزْنِف در دانش آموزان پسر مدارس ابتدایی زهره ناصری پور تکلو۱، سید وحید احمدی طباطبایی۲، فرزانه ذوالعلی۳، محبت محسنی۴* ۱. دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران. ۲ . پزشک عمومی ، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران. ۳ . دانشیار، گروه آمار و اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات مدل سازی در سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران. ۴. استادیار ، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران. * نویسنده مسئول: کرمان ، ابتدای میدان هفت باغ ، دانشگاه علوم پزشکی کرمان دانشکده بهداشت ، گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت تلفن: ۰۳۴۳۱۳۲۵۰۹۸  فاکس: ۰۳۴۳۱۳۲۵۰۹۴             email: [email protected]              چکیده: مقدمه: بیماری های دهان و دندان از جمله شایع ترین بیماری های دنیا و از این میان، پوسیدگی دندان شایع ترین آن ها است. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دندان بر اساس مدل بَزْنِف در دانش آموزان پسر مدارس ابتدایی شهر بافت در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ صورت گرفت. روش بررسی: این پژوهش توصیفی - تحلیلی به صورت مقطعی بر روی ۲۰۰ نفر از دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی انجام شد که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردیده بودند. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل بزنف در دو بخش ویژگی های دموگرافیک و سازه های مدل بزنف شامل نگرش، هنجارهای انتزاعی، قصد رفتاری، فاکتورهای قادرکننده و رفتار به تعداد ۶۲ سؤال جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه ۱۶صورت گرفت. یافته ها: رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دنـدان در ۷۴% دانش آموزان در حد متوسط قرار داشت و تنها۲۰ % آن ها از این رفتار، نمره خوب را کسب کردند. نمره رفتـارهای ارتقاء دهـنده سـلامت دهان و دندان با پـایه تحصیلی (۰/۰۰۴p=)، تحصیلات مادر (۰/۰۰۴p=)، تحصیلات پدر (۰/۰۳۴p=) و شغل پدر (۰/۰۰۷p=) ارتباط آماری معنی دار داشت. در میان سازه های مدل بزنف قوی ترین عامل پیش بینی کننده (با ضریب۰/۵۱۱ =β)، فاکتورهای قادر کننده و بعد از آن قصد رفتاری (با ضریب ۰/۴۲۶=β) شناخته شدند که بیشترین ارتباط را با رفتار سلامت دهان و دندان داشتند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، مؤثرترین سازه بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دندان، فاکتورهای قادرکننده بود، بنابراین توصیه می شود ارتقاء دهندگان سلامت تمرکز خود را بر این محور قرار دهند. واژگان کلیدی: ارتقاء سلامت، سلامت دهان و دندان، دانش آموزان، مدل َبزْنِف ارجاع: ناصری پور تکلو زهره، احمدی طباطبایی سید وحید، ذوالعلی فرزانه، محسنی محبت.  عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دهان و دندان بر اساس مدل بَزْنِف در دانش آموزان پسر مدارس ابتدایی. مجله پژوهش های سلامت محور ۱۳۹۵؛ ۲(۳): ۲۷۳-۲۵۹.